ThS. Nguyễn Thanh Mộng  
                                                                  Khoa Nhà nước và Pháp luật

         Theo C.Mác, để hoàn thành sứ mệnh của mình giai cấp vô sản phải ý thức được trách nhiệm của mình đối việc giáo dục thanh niên: “Những công nhân tiên tiến nhất hoàn toàn hiểu rõ rằng, tương lai của nhân loại hoàn toàn phụ thuộc vào việc giáo dục thế hệ công nhân đang lớn lên - tức là lực lượng thanh niên”, “Đội quân xung kích quyết định của đội quân vô sản quốc tế”, “Đội hậu bị của Đảng” để gắn với thanh niên.

         Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: Là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng Sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu vì mục đích, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, thực hiện mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

         Hồ Chí Minh khẳng định vai trò, vị trí, khả năng cách mạng to lớn của thanh niên đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội mới. Theo Người, thanh niên là một bộ phận quan trọng trong cộng đồng dân tộc. Họ là người chủ hiện tại của đất nước không chỉ vì họ chiếm khoảng một phần ba dân số, mà chủ yếu vì thanh niên là bộ phận trẻ, khỏe, dám nghĩ, dám làm, năng động, sáng tạo, giàu ý chí, nghị lực và ước mơ; vì“Thanh niên là những đội quân xung kích trên các mặt trận”.

         Trong suốt cuộc đời hoạt động của mình, Hồ Chí Minh luôn luôn quan tâm đến lớp trẻ của dân tộc, thấy rõ vai trò to lớn, quyết định của thanh niên trong tiến trình lịch sử và có niềm tin sâu sắc và khả năng cách mạng của họ. Vì vậy, Người đã dành nhiều thời gian, dồn tâm lực để gieo mầm cách mạng vào các thế hệ thanh niên Việt Nam.

         Hồ Chí Minh cho rằng sự thịnh suy, mạnh yếu của đất nước phần lớn tùy thuộc vào thanh niên, và muốn “hồi sinh” dân tộc, trước hết phải “hồi sinh” thanh niên.

         Đảng Cộng Sản Việt Nam luôn quan tâm và xác định thanh niên là một lực lượng xã hội hùng hậu, là đội quân xung kích cách mạng, là lớp người kế thừa sự nghiệp cách mạng của Đảng, là lực lượng quyết định sự phát triển tương lai của đất nước, tiền đồ của dân tộc Việt Nam.

         Qua các kỳ Đại hội và đặc biệt Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII; Đảng ta khẳng định: “Khuyến khích cổ vũ thanh niên nuôi dưỡng ước mơ, hoài bảo, xung kích sáng tạo, làm chủ khoa học công nghệ hiện đại. Phát huy  vai trò của thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

         Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc nhìn nhận, đánh giá vai trò và khả năng cách mạng to lớn của đoàn thanh niên. Trà Vinh luôn chú trọng và phát huy vai trò của Đoàn thanh  niên trong xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nhà. Hiện tại hệ thống tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Trà Vinh có 14 đơn vị trực thuộc bao gồm: 09 đơn vị Đoàn cấp huyện đang hoạt động tại 09 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh và 05 Đoàn trực thuộc (Đoàn Khối các cơ quan, Đoàn trường Đại học Trà Vinh, Đoàn Thanh niên Công an, Quân sự, Bộ đội biên phòng tỉnh); 188 Đoàn cơ sở, 108 chi Đoàn cơ sở và 2.049 chi đoàn (trong đó có 816 chi đoàn ấp, khóm). Tổng số đoàn viên hiện nay trên địa bàn tỉnh là 46.485 đoàn viên.

         Có thể nhận thấy rằng, trong những năm qua Đoàn Thanh niên Cộng Sản Hồ Chí Minh tỉnh Trà Vinh không chỉ thực hiện chức năng bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, truyền thống, đạo đức, lối sống, giáo dục pháp luật cho thanh niên mà còn vận động, cổ vũ và tổ chức cho đông đảo thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh của đất nước, trật tự an toàn xã hội tại địa phương và đạt được những thành tựu nhất định bằng những việc làm thiết thực:

      Một là, công tác tuyên truyền và phổ biến giáo dục pháp luật. Tỉnh đoàn đã xây dựng trang thông tin điện tử http://tinhdoan.travinh.gov.vn trong đó thường xuyên đăng tải các văn bản pháp luật mới có liên quan đến thanh niên; Đoàn thực hiện một số mô hình như: các câu lạc bộ tư vấn pháp lý, xây dựng các mô hình điểm về chấp hành pháp luật, các phiên tòa giả định, tổ chức diễn đàn, hội thi …đã mang lại những kết quả tích cực.

         Hai là, công tác tổ chức các phong trào hành động cách mạng.

         Phong trào Thanh niên tình nguyện; tổ chức các hoạt động tình nguyện chung tay xây dựng nông thôn mới; tổ chức ra quân  thực hiện tuần cao điểm vào ngày thứ 7 tình nguyện, Chủ nhật xanh để tuyên truyền nhận thức người dân về thực hiện Chỉ thị 15 của Ban thường vụ Tinh ủy; tổ chức vệ sinh môi trường, phát hoang bụi rậm trên toàn địa bàn tỉnh; tổ chức các hoạt động tình nguyện bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; tổ chức các hoạt động tình nguyện tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông và các hoạt động tình nguyện tham gia đảm bảo an sinh xã hội...

         Ba là, phong trào Tuổi trẻ sáng tạo

         Thực hiện phong trào sáng tạo trẻ trong đoàn viên, thanh thiếu nhi; tổ chức các hoạt động thúc đẩy tinh thần xung kích thực hiện nhiệm vụ quốc phòng an ninh; tổ chức các hoạt động tham gia đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn, đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp, đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần và đoàn tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng và hệ thống chính trị. Có thể nhận thấy rằng bằng những chương trình hành động thiết thực trong những năm qua Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Trà Vinh đã khẳng định được vị trí, vai trò công tác đoàn góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển trong thời kỳ công nghiệp hóa , hiện đại hóa hiện nay.

         Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được hoạt động của Đoàn Thanh niên tỉnh Nhà còn một số hạn chế như: Một số nghị quyết, chương trình liên tịch với các ngành, đoàn thể còn nặng về hình thức, chủ yếu là quán triệt, triển khai đến đội ngũ cán bộ chủ chốt, thiếu việc kiểm tra, đôn đốc; việc tổng kết, sơ kết hoạt động với một số ngành còn hạn chế, thiếu kinh phí để đảm bảo cho các chương trình hành động  đạt hiệu quả; đội ngũ làm công tác tuyên truyền về trình độ chuyên môn và nghiệp vụ hạn chế dẫn đến kết quả thực hiện các chương trình hành  động chưa cao; Đời sống của một bộ phận Đoàn viên còn khó khăn, chưa có việc làm thường xuyên nên bỏ địa phương đi làm ăn xa, ít thường xuyên sinh hoạt chi đoàn, nên số lượng đoàn viên giảm ảnh hưởng đến tổ chức đoàn.

         Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Trà Vinh lần thứ XI xác định 3 khâu đột phá: Đột phá về phát triển hạ tầng theo hướng đồng bộ, liên kết, hiện đại nhất là hạ tầng giao thông, hạ tầng các khu kinh tế, khu, cụm công nghiệp, hạ tầng công nghệ thông tin, hạ tầng đô thị, khắc phục các điểm nghẽn, tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội; Đột phá về cải cách hành chính, hoàn thiện cơ chế, chính sách bảo đảm thông thoáng, minh bạch, hấp dẫn và tạo quỹ đất để thu hút đầu tư, phát triển doanh nghiệp, khởi nghiệp; Đột phá về nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ khoa học – kỹ thuật, chủ động tích cực tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Trà Vinh đặt mục tiêu phấn đấu sẽ đạt chuẩn nông thôn mới trước năm 2025; là tỉnh phát triển trong nhóm đầu của khu vực ĐBSCL trước năm. Vì vậy, với những hạn chế vừa nêu thì để nâng cao vai trò của tổ chức Đoàn Thanh niên tỉnh Trà Vinh trong thời gian tới thì cần thực hiện tốt một số vấn đề sau:

         Thứ nhất, tăng cường công tác giáo dục, chính trị, tư tưởng cho đoàn viên thanh niên.

         - Nâng cao năng lực đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, lực lượng cốt cán nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội và định hướng dư luận xã hội. Tuyên truyền đến đoàn viên, thanh thiếu niên về việc sử dụng mạng xã hội tích cực, kịp thời chia sẻ những thông tin tích cực và hạn chế thông tin xấu trên mạng xã hội.

         - Triển khai các chuyên đề học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho từng đối tượng cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi. Tổ chức đợt sinh hoạt chính trị với chủ đề “Nhớ về Bác - Lòng ta trong sáng hơn” vào dịp kỷ niệm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5).

         - Phát huy vai trò của những người có uy tín trong xã hội, lực lượng nồng cốt, đội ngũ cán bộ đoàn chủ chốt trong thực hành, nêu gương, định hướng, giáo dục đạo đức, lối sống cho thanh thiếu nhi.

         - Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh, thiếu niên. Tiếp tục triển khai thực hiện kế hoạch phối hợp với Công an về việc phòng ngừa thanh thiếu niên vi phạm pháp luật.

         Thứ hai, Tổ chức các phong trào hành động cách mạng

         Tích cực vận động thực hiện tốt phong trào Thanh niên tình nguyện:

         -  Xung kích, tình nguyện đảm nhận các công trình, phần việc của thanh niên gắn với nhu cầu thiết thực của đời sống xã hội tại địa phương, tập trung lựa chọn và triển khai một số công trình có ý nghĩa giáo dục, có tính chất khoa học kỹ thuật, chuyên môn.

         - Tiếp tục triển khai thực hiện chương trình “Vì một Việt Nam xanh” của Trung ương Đoàn, thực hiện Chỉ thị 15-CT/TU ngày 28/12/2016  của Tỉnh ủy. Triển khai các hoạt động truyền thông bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu gắn với sự kiện về môi trường như: Giờ Trái đất, Ngày Môi trường thế giới, Tuần lễ Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, Chiến dịch Hãy làm sạch biển.

         - Tổ chức hiệu quả Tháng Thanh niên, chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè. Nâng cao tính sáng tạo trong tổ chức các hoạt động tình nguyện. Chú trọng các hoạt động tình nguyện thường xuyên, tình nguyện tại chỗ tạo môi trường cho đoàn viên, thanh niên tham gia.

         Thứ ba, phong trào Tuổi trẻ sáng tạo

         - Đẩy mạnh tổ chức các hoạt động vận động, tư vấn phù hợp với từng đối tượng đoàn viên thanh niên, thanh thiếu nhi đề xuất ý tưởng sáng tạo. Thực hiện  mô hình mỗi cơ sở đoàn 1 hộp thư sáng kiến; các mô hình, cách làm hay trong triển khai cuộc vận động “Mỗi thanh niên một ý tưởng, sáng kiến sáng tạo”.. Tiếp tục vận động đoàn viên, thanh niên đăng tải ý tưởng, sáng kiến lên Ngân hàng ý tưởng sáng tạo thanh niên Việt Nam.

         - Đẩy mạnh triển khai phong trào “3 trách nhiệm” tập trung vào thúc đẩy tính sáng tạo, đổi mới của cán bộ, công chức trẻ nhằm tăng hiệu quả làm việc và tỷ lệ hài lòng của người dân. Tập trung thúc đẩy phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo”  bằng việc phát huy các ý tưởng, sáng kiến. Thường xuyên có hình thức ghi nhận, phát hiện, tuyên dương các nhân tố tích cực trong triển khai phong trào.

         Thứ tư, phong trào Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc

         - Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới cách thức tiếp cận, cung cấp thông tin chính thống nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đoàn viên, thanh niên trong đấu tranh, ngăn chặn, phản bác những thông tin và luận điệu sai trái, tăng sức đề kháng cho thanh niên trước sự chống phá của các thế lực thù địch.

         - Tổ chức các hoạt động truyền thông phòng, chống ma túy về phòng, chống ma túy trong thanh thiếu niên bởi vì đây là đối tượng còn trẻ tuổi thích khám phá, muốn thể hiện bản thân nên rất dễ bị sa ngã nếu không được giáo dục phù hợp.

         Thứ năm, tổ chức có hiệu quả các chương trình đồng hành với thanh niên

         - Tổ chức các hoạt động hỗ trợ, khuyến khích học sinh thi đua học tập, nghiên cứu khoa học; các cuộc thi, hội nghị chuyên ngành theo khối, ngành học. Phát triển các câu lạc bộ, các cuộc thi, ngày hội, sinh hoạt đội, nhóm. Tôn vinh, phát huy các tấm gương học sinh, giáo viên trong học tập, rèn luyện, nghiên cứu khoa học.

         - Tạo điều kiện cho thanh niên tham gia cuộc thi “Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp” cho các đối tượng thanh niên. Tham gia “Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp”. Kêu gọi các nguồn vốn hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Tư vấn, hỗ trợ thông tin, kiến thức, kỹ năng, các kênh tiêu thụ sản phẩm cho thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp.

         - Tăng cường vai trò của tổ chức đoàn trong thực hiện các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức của thanh thiếu niên và xã hội về nghề nghiệp, việc làm. Tổ chức và phối hợp các hoạt động tư vấn hướng nghiệp cho thanh thiếu niên trong đó tập trung đối tượng học sinh trong các trường THCS, thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự.

         Thứ sáu, thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát

         Xây dựng và triển khai kế hoạch kiểm tra, giám sát của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Ủy ban Kiểm tra Đoàn với nội dung trọng tâm là rà soát, đánh giá việc triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đoàn cấp trên, để kịp thời khắc phục những hạn chế trong các hoạt động của Đoàn Thanh niên.

         Do đó, việc phát huy vai trò công tác Đoàn trong giai đoạn hiện nay là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng, phải thay đổi tư duy, cách thức tổ chức các hoạt động sẽ giúp cho đoàn viên, thanh niên phát huy tinh thần xung phong, xung kích tình nguyện tham gia thực hiện tốt các công trình  thanh niên, phần việc thanh niên, các vấn đề an sinh xã hội…góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nhà.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

 1. Luật Thanh niên (2005).

 2. Văn kiện Đại hội Đoàn Toàn quốc lần thứ XI nhiệm kỳ 2017 - 2022.

 3. Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (được thông qua tại Đại hội đại biểu Toàn quốc lần thứ XI của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh).

 4. Văn kiện Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Trà Vinh lần thứ X nhiệm kỳ 2017 - 2022.

 5. Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Trà Vinh lần thứ XI nhiệm kỳ 2020 – 2025.