Tư tưởng Hồ Chí Minh về huấn luyện cán bộ trong tác phẩm sửa đổi lối làm việc - ý nghĩa đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tại Trường Chính trị Trà Vinh hiện nay

                                                                                     ThS. Lý Thị Mạnh  
                                                                                     Khoa Lý luận cơ sở

         Tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” được Chủ tịch Hồ Chí Minh viết vào năm 1947 giữa thời điểm cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của Nhân dân ta bước sang giai đoạn nhiều khó khăn, thử thách, mặc dù trong điều kiện hết sức bận rộn, nhưng với sự trăn trở trước những vấn đề đang đặt ra đối với Đảng, đặc biệt là về năng lực cầm quyền của Đảng, về đạo đức, lề lối làm việc của cán bộ, đảng viên, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” nhằm nâng cao nhận thức lý luận, nâng cao phẩm chất đạo đức, tác phong của người cán bộ cách mạng; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng trong tình hình, nhiệm vụ mới.

         Tác phẩm gồm 6 phần chính và đề cập đến nhiều nội dung nhưng trong đó vấn đề huấn luyện cán bộ là một trong những nội dung được Người đề cập khá đầy đủ và có những chỉ dẫn rất cụ thể. Có thể thấy Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dành nhiều sự quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng và rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên. Người sớm nhận thấy vai trò to lớn của đội ngũ cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ cho Đảng. Người coi công tác huấn luyện cán bộ là công việc nền tảng của Đảng, bởi vì: “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng. Vì vậy, cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Vì vậy, huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng” [1].

         Trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” nội dung huấn luyện cán bộ được Hồ Chí Minh nêu lên rất toàn diện, cụ thể và sâu sắc, có thể khái quát ở những quan điểm cơ bản sau:

         - Về mục đích, yêu cầu của công tác huấn luyện cán bộ: Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu mục đích của huấn luyện cán bộ phải toàn diện, hết sức thiết thực, hiệu quả. Mục đích là để trang bị cho cán bộ có kiến thức toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm vào những kiến thức sát với chức trách, nhiệm vụ của từng cán bộ. Đặc biệt, huấn luyện nghề nghiệp, cần “Phải thực hành khẩu hiệu: làm việc gì học việc ấy. Vô luận ở quân sự, chính trị, kinh tế, văn hóa, tổ chức, tuyên truyền, công an .v.v... cán bộ ở môn nào phải học cho thạo công việc ở môn đó”[2]. Theo Người mục đích của công tác huấn luyện cán bộ, trong đó có huấn luyện về lý luận là làm cho mỗi cán bộ tiếp thu, bổ sung thêm những hiểu biết mới, nâng cao tầm nhận thức về đường lối, chủ trương của Đảng, tu dưỡng đạo đức cách mạng, tin tưởng vào thắng lợi của sự nghiệp cách mạng, tiền đồ của dân tộc, rèn luyện phong cách làm việc tốt hơn. Quan trọng hơn là sau khi được huấn luyện, người cán bộ có thể thực hành trong thực tiễn công tác, làm việc tốt hơn, cống hiến được nhiều hơn.

         - Về phương pháp huấn luyện cán bộ: Hồ Chí Minh chỉ rõ phương pháp, cách thức huấn luyện cán bộ. Theo Người, phải tùy từng đối tượng cán bộ, từng nội dung huấn luyện để có cách thức, phương pháp huấn luyện cụ thể sao cho thích hợp, hiệu quả. Trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc Hồ Chí Minh nêu hai cách huấn luyện lý luận cho cán bộ:

         Thứ nhất, là “chỉ đem lý luận khô khan nhét cho đầy óc họ. Rồi bày cho họ viết những chương trình, những hiệu triệu rất kêu. Nhưng đối với việc thực tế, tuyên truyền, vận động, tổ chức, kinh nghiệm chỉ nói qua loa mà thôi. Thế là lý luận suông, vô ích”[3]. Hồ Chí Minh phê bình cách huấn luyện này. Bởi vì,  theo Người đây chính là cách giảng dạy, học tập lý luận theo kiểu nhồi sọ, thụ động không có sáng tạo, không có phản biện và không biết liên hệ với thực tế, làm cho lý luận không có sức sống, thoát ly thực tế, xa rời thực tiễn và trở thành lý luận suông. Lý luận chỉ biểu hiện ra như là tổng số những công thức cứng đờ, máy móc, đơn điệu, phiến diện khiến cho lý luận không có sức sống, thoát ly thực tế, xa rời thực tiễn.

         Thứ hai, là “trong lúc học lý luận, phải nghiên cứu công việc thực tế, kinh nghiệm thực tế. Lúc học rồi, họ có thể tự mình tìm ra phương hướng chính trị, có thể làm những công việc thực tế, có thể trở nên người tổ chức và lãnh đạo. Thế là lý luận thiết thực, có ích”[4]. Theo Hồ Chí Minh đây là cách huấn luyện lý luận một cách thiết thực, hiệu quả. Bởi vì, Người cho rằng điểm xuất phát của lý luận là thực tiễn. Tính chuẩn xác và hiện thực của lý luận đòi hỏi phải gắn liền lý luận với thực tiễn; lý luận phải ở trong thực tiễn và thường xuyên xuất phát từ nhu cầu nhận thức và cải tạo thực tiễn. Vì vậy, trong huấn luyện cán bộ nói chung, huấn luyện về lý luận nói riêng thì học phải đi đôi với hành, lý luận phải gắn liền với thực tiễn. Có như vậy, bằng kiến thức lý luận, người cán bộ sẽ giải quyết được những vấn đề trong thực tiễn, củng cố lập trường, nâng cao quan điểm và phương pháp làm việc. Đây là nguyên tắc căn bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, là biện pháp cơ bản để chống lại “thực tiễn mù quáng” và “lý luận suông”. Mặt khác, phải đặt lý luận trong sự khảo nghiệm của thực tiễn và tổng kết thực tiễn để bổ sung và phát triển lý luận mới. Lý luận rọi sáng thực tiễn và thực tiễn kiểm tra, đánh giá lý luận. Thực tiễn thúc đẩy lý luận và lý luận cung cấp cơ sở khoa học cho mọi hành động cải tạo thực tiễn của con người.

         Như vậy, có thể thấy điểm sáng tạo trong phương pháp huấn luyện lý luận cho cán bộ của Hồ Chí Minh là chuyển những tri thức có tính chất bác học, trừu tượng, những nguyên lý kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin và các lĩnh vực khoa học khác thành những tri thức gần gũi trong cuộc sống, giúp cho người học dễ hiểu, dễ vận dụng. Hồ Chí Minh luôn chú trọng tính hữu ích của thực tế, bất cứ việc gì to hay nhỏ cũng xuất phát từ yêu cầu thực tế, thiết thực, có ích, khoa trương, hình thức. Những nội dung về công tác huấn luyện cán bộ nói chung và huấn luyện về lý luận nói riêng được Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc chính là những chỉ dẫn rất cụ thể để từ đó có thể dễ dàng vận dụng vào thực tiễn công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ của Đảng trong các thời kỳ cách mạng.

         Hiện nay, việc nghiên cứu, vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác huấn luyện cán bộ trong tác phẩm “Sửa đổi lối làm việc” có ý nghĩa vô cùng quan trọng cả về mặt lý luận và thực tiễn đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của trường Chính trị. Mặc dù trong thời gian qua trường Chính trị Trà Vinh luôn quán triệt sâu sắc và vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác huấn luyện cán bộ và chủ trương của Đảng về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng và đã góp phần đào tạo cho tỉnh nhiều thế hệ cán bộ đáp ứng yêu cầu của cách mạng. Tuy nhiên, hiện nay khi đất nước đang tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức và hội nhập quốc tế, đòi hỏi phải xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp như Nghị quyết Đại hội XIII xác định là: có bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức trong sáng, năng lực nổi bật, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách, dám hành động vì lợi ích chung, có uy tín cao và thực sự tiên phong, gương mẫu, là hạt nhân đoàn kết. Vì vậy, vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác huấn luyện cán bộ để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tại trường Chính trị Trà Vinh hiện nay cần tập trung một số nội dung cơ bản sau:  

         Một là, đổi mới nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng theo hướng gắn với thực tiễn, phục vụ thực tiễn.

         Phát huy những kết quả đổi mới trong thời gian qua, trong thời gian tới, trên cơ sở bám sát mục tiêu, nhiệm vụ cách mạng và yêu cầu thực tiễn, căn cứ nguồn lực của Nhà trường, Ban giám hiệu cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các địa phương đơn vị thực hiện đa dạng hóa các hình thức mở lớp đáp ứng nhu cầu chuẩn hóa, nâng cao trình độ lý luận chính trị, kiến thức quản lý Nhà nước cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở các địa phương. Đồng thời, tiếp tục thực hiện đổi mới nội dung chương trình theo hướng rõ hơn về lý luận, sát đối tượng, phù hợp với thực tiễn.

         Nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của Đảng theo định hướng quán triệt sâu sắc tinh thần các nghị quyết của Trung ương và Bộ Chính trị về đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ như Nghị quyết số 32-NQ/TW ngày 26-5-2014 của Bộ Chính trị về Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ lãnh đạo, quản lý. Đồng thời quán triệt quan điểm của Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về “đổi mới căn bản chương trình, nội dung, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo tinh thần khoa học, thực tiễn, sáng tạo và hiện đại” [5] . Nội dung chương trình đào tạo, bồi dưỡng phải bám sát mục tiêu, yêu cầu, định hướng của chiến lược cán bộ, gắn kết chặt chẽ với công tác quy hoạch cán bộ; coi trọng việc nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng toàn diện cả về nhận thức lý luận và kỹ năng lãnh đạo, quản lý; cả về phẩm chất chính trị, tư cách đạo đức và tác phong, phương pháp công tác; chú trọng yêu cầu rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống cho học viên.

         Hai là, tiếp tục đẩy mạnh, phát triển toàn diện công tác nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn nhằm phục vụ trực tiếp cho công tác đào tạo, bồi dưỡng.

         Để có thể thực hiện tốt được nhiệm vụ giảng dạy lý luận chính trị theo phương châm lý luận gắn liền với thực tiễn như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ dạy, thì công tác nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn là một nhiệm vụ không thể thiếu đối với trường Chính trị. Vì vậy, hằng năm, trên cơ sở bám sát mục tiêu, định hướng nhiệm vụ khoa học, các chương trình trọng tâm, các khâu đột phá của tỉnh, Nhà trường phải lựa chọn vấn đề nghiên cứu vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, đáp ứng đòi hỏi thực tiễn địa phương để định hướng cho cán bộ, giảng viên các khoa, phòng tập trung nghiên cứu nhằm phục vụ trực tiếp cho việc bổ sung, hoàn thiện chương trình, bài giảng của các loại hình đào tạo, bồi dưỡng của Nhà trường. Tuy nhiên, để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn, Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường cùng với việc tạo môi trường, thì cũng cần quan tâm đến việc tạo động lực cho cán bộ, giảng viên khi nghiên cứu, trong đó cần tiếp tục có cơ chế hỗ trợ để công tác nghiên cứu khoa học tổng kết thực tiễn đạt hiệu quả cao.

         Ba là, tiếp tục quan tâm phát triển đội ngũ giảng viên về mọi mặt nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong thời kỳ mới.

         Theo Tư tưởng Hồ Chí Minh, trong công tác huấn cán bộ nói chung, huấn luyện lý luận nói riêng, người huấn luyện đóng vài trò hết sức quan trọng. Thực tiễn trong quá trình thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở Trường Chính trị cũng cho thấy vai trò quan trọng của đội ngũ giảng viên. Giảng viên không chỉ là người định hướng, hỗ trợ học viên học tập, tiếp thu kiến thức về lý luận chính trị, khoa học quản lý, kỹ năng nghiệp vụ; định hướng cho học viên tự học, tự nghiên cứu để phát triển tư duy, phương pháp luận khoa học để giải quyết các vấn đề thực tiễn. Vì vậy, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên chính là một trong những khâu đột phá, then chốt, vừa mang tính cấp bách trước mắt, vừa mang tính chiến lược lâu dài để không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng của Nhà trường nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong thời kỳ mới. Do đó cần phải xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên đảm bảo cả về số lượng và chất lượng, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, tác phong mô phạm, mẫu mực trong sinh hoạt, có trình độ chuyên môn sâu, phương pháp giảng dạy tốt, kiến thức thực tiễn phong phú, tâm huyết với nghề nghiệp để từ đó góp phần nâng cao chất lượng đào tạo bồi dưỡng cán bộ của địa phương.

         Bốn là, đổi mới phương pháp dạy học hướng đến nâng cao ý thức tự học, tự nghiên cứu của học viên

         Trong tác phẩm Sửa đổi lối làm việc, cùng với việc khẳng định vai trò quan trọng của người huấn luyện, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng xác định người học cũng là yếu tố quan trọng để thực hiện hiệu quả công tác huấn luyện cán bộ. Chính vì vậy để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ hiện nay cần đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy học theo hướng tăng cường sử dụng các phương pháp dạy học hiện đại, chuyển từ phương pháp truyền thụ tri thức chủ yếu là “cung cấp” sang “định hướng”, “hướng dẫn” giúp người học tự khám phá, tự học tập nghiên cứu.

         Tăng cường sử dụng các phương pháp dạy học có nhiều chức năng và ưu thế trong phát triển năng lực tư duy và vận dụng lý luận cho học viên, đồng thời phát huy tính tích cực, chủ động của người học. Đổi mới phương pháp giảng dạy ở các lớp, các hệ theo phương châmtăng chủ động - tăng thực hành - tăng xử lý tình huống; đồng thời giảm thụ động - giảm độc thoại. Tăng cường sử dụng các hình thức dạy học thực hành để phát triển năng lực xử lý các tình huống thực tiễn trên cương vị, chức trách sau này của học viên theo từng cấp học, bậc học theo chỉ dẫn của Hồ Chí Minh “học đi đôi với hành”, “lý luận gắn liền với thực tiễn”. Đồng thời, không ngừng đổi mới cách thức thi, kiểm tra, đánh giá kết quả học tập bảo đảm “dạy thật, học thật, thi thật”. Khắc phục cách đánh giá nặng về ghi nhớ, tái hiện kiến thức, ít phát triển kỹ năng và năng lực tư duy; sử dụng nhiều hơn các phương pháp, hình thức đánh giá theo hướng phát triển năng lực và phẩm chất toàn diện của học viên, nhất là năng lực tư duy và năng lực vận dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề thực tiễn.

         Tóm lại, “Sửa đổi lối làm việc” là một trong những tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh có giá trị rất lớn cả về lý luận và thực tiễn. Trong đó những chỉ dẫn của Người về công tác huấn luyện cán bộ nói chung, huấn luyện lý luận nói riêng là những định hướng quan trọng góp phần nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở Trường Chính trị Trà Vinh trong giai đoạn hiện nay nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu cách mạng trong thời kỳ mới như Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII đã đề ra./.


 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

         [1] Hồ Chí Minh: Toàn tập Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, H.2011, t.5, tr.309

         [2] Sđd t.5, tr.310 

         [3]  Sđd t.5, tr.311

         [4] Sđd t.5, tr.311-312

         [5] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, t.I, tr.183

Tin khác
1 2 3 4 5  ... 
image advertisement
image advertisement
Thống kê truy cập
  • Đang online: 19
  • Hôm nay: 798
  • Trong tuần: 13 210
  • Tất cả: 547936
TRANG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TỈNH TRÀ VINH
- Đơn vị quản lý: ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH TRÀ VINH
- Giấp phép thiết lập Trang thông tin điện tử số 09/GP-STTTT-BCXB do Sở Thông tin và Truyền thông cấp ngày 04/12/2015.
- Chịu trách nhiệm chính: Ông Phạm Quốc Thới - Hiệu trưởng Trường Chính trị - Trưởng Ban Biên tập.
- Địa chỉ: xã Hòa Thuận - Châu Thành - Trà Vinh.
- Email: tctttv@travinh.gov.vn - Điện thoại: 02943 844179 Fax: 02943 844664.
Ghi rõ nguồn "Trang thông tin điện tử Trường Chính trị tỉnh Trà Vinh" khi phát hành lại thông tin từ website này