ThS. Sơn Thị Thanh Loan
                                                                               Khoa Xây dựng Đảng   

         Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng. Đây là điều đã được khẳng định và minh chứng trong thực tiễn cách mạng Việt Nam. Điều đó còn được biểu hiện sinh động ở quan hệ biện chứng tác động lẫn nhau giữa hai nhân tố này trong quá trình vận động, phát triển của cách mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”. Đạo đức cách mạng, theo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, gồm nhiều yếu tố, tựu trung là: trung với nước, trung với Đảng, hiếu với dân; yêu thương con người; cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; tinh thần quốc tế trong sáng. Trong đó, điều mấu chốt nhất là: quyết tâm suốt đời đấu tranh cho Đảng, cho cách mạng. Thấm nhuần điều đó, từ khi thành lập Đảng cho tới nay, tuyệt đại đa số cán bộ, đảng viên luôn thể hiện rõ phẩm chất đạo đức cách mạng; tích cực, chủ động học tập, thấm nhuần và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; nêu cao bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với mục tiêu, lý tưởng của Đảng; sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân, vì sự phát triển phồn vinh của đất nước.

         Quán triệt quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh về vai trò của Đảng Cộng sản trong xây dựng, giữ gìn và phát huy đạo đức người cộng sản, đặc biệt là việc tổ chức triển khai thực hiện Quy định số 109-QĐ/TW ngày 03/01/2018, Ban Bí thư Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác kiểm tra của tổ chức đảng đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên nhằm giáo dục, rèn luyện, nâng cao đạo đức cách mạng, tinh thần trách nhiệm, tính tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ, đồng thời thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy Trà Vinh việc triển khai, thực hiện Quy định số 109-QĐ/TW, trong thời gian qua trên địa bàn tỉnh đạt được những kết quả tích cực.

         Công tác kiểm tra của cấp ủy. Trong 5 năm, cấp ủy các cấp đã kiểm tra 1.930 đảng viên, trong đó có 11 đồng chí tỉnh ủy viên, 20 đồng chí huyện ủy viên và tương đương, 897 đồng chí cấp ủy viên cơ sở. Việc kiểm tra tập trung vào 08 nội dung theo Quy định số 109-QĐ/TW như: Việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) gắn với Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị; Quy định số 47-QĐ/TW, ngày 01/11/2011 của Ban Chấp hành Trung ương quy định những điều đảng viên không được làm, nay là Quy định số 37-QĐ/TW, ngày 25/10/2021 về những điều đảng viên không được làm; Quy định số 4495- QĐ/TU, ngày 10/4/2019 của Tỉnh ủy về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, cán bộ chủ chốt, người đứng đầu các cấp, các ngành trong tỉnh; Quy định số 4842- QĐ/TU, ngày 30/7/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về trách nhiệm của tập thể, cá nhân, người đứng đâu các cấp, các ngành trong triển khai, quán triệt, tổ chức thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) và Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị; việc thực hiện các chuẩn mực đạo đức và đạo đức nghề nghiệp do cơ quan, đơn vị, tổ chức ban hành theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Qua kiểm tra cho thấy, đảng viên cơ bản thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, phát huy vai trò tiêu biểu, gương mẫu của cán bộ lãnh đạo chủ chốt và người đứng đầu trong công tác và đời sống.

         Qua kiểm tra, đánh giá, hầu hết đội ngũ cán bộ, đảng viên đã chú trọng thực hiện tốt việc tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức của bản thân và kiểm tra, giám sát việc rèn luyện đối với cán bộ, đảng viên thuộc phạm vi lãnh đạo, quản lý. Tích cực trong công tác đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí và các hiện tượng tiêu cực khác. Thực hiện tốt quy chế làm việc của cấp ủy và cơ quan; xây dựng, củng cố sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ; tích cực thực hiện nhiệm vụ chính trị của ngành, địa phương, được tập thể, cán bộ, đảng viên, quần chúng tín nhiệm và cấp trên đánh giá cao. Lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện việc khắc phục các biểu hiện suy thoái của tập thể và cá nhân sau nhận diện. Lãnh đạo, chỉ đạo cán bộ, đảng viên chấp hành, thực hiện tốt các chỉ thị, nghị quyết, quy định của Đảng kết hợp với việc tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của ngành, địa phương.

         Bên cạnh đó, kết quả công tác kiểm tra của Ủy ban kiểm tra các cấp. Trong 5 năm, Ủy ban kiểm tra các cấp kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 574 đảng viên, trong đó có 381 đồng chí cấp ủy viên. Việc kiểm tra tập trung việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ; quy chế làm việc, công tác cán bộ; việc giữ gìn phẩm chất, đạo đức, lối sống; những điều đảng viên không được làm, .... Nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và cấp ủy các cấp, đã giúp các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên nâng cao nhận thức về công tác kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống. Kết quả kiểm tra đã có những tác động tích cực, góp phần vào công tác xây dựng Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Tổ chức khắc phục tốt các biểu hiện suy thoái sau nhận diện, đánh giá theo Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI và kiểm điểm tự phê bình và phê bình hàng năm.

         Bên cạnh những kết quả đạt được như trên, thì công tác kiểm tra đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên còn một số hạn chế nhất định. Người đứng đầu cấp ủy đôi lúc thiếu thường xuyên trong việc chỉ đạo và thực hiện công tác kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Quá trình thực hiện chưa bám sát các nội dung của quy định, nhất là việc xác định đúng nội dung trọng tâm kiểm tra theo chuyên đề. Việc giáo dục, quản lý, phòng ngừa đảng viên vi phạm chưa được thường xuyên. Một số ít cán bộ, đảng viên tính tự giác chưa cao trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống, thiếu tinh thần phấn đấu; chưa gương mẫu và tích cực tự rèn luyện về phẩm chất đạo đức. Các cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy ở một vài trường hợp chưa thường xuyên thực hiện công tác kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên thuộc phạm vi quản lý, lĩnh vực được phân công phụ trách theo quy định. Ủy ban kiểm tra một số nơi chưa thật sự chủ động phối hợp với các ban, ngành có liên quan giúp cấp ủy thực hiện công tác kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống đối với cán bộ, đảng viên; công tác kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm còn ít…

         Để góp phần phát huy những kết quả đã đạt được và khắc phục những hạn chế, khuyết điểm trong quá trình thực hiện Quy định 109-QĐ/TW, cần thực hiện một số giải pháp cơ bản sau:

         Thứ nhất, đối với cấp ủy. Tiếp tục tăng cường công tác triển khai, quán triệt thường xuyên Quy định 109-QĐ/TW gắn với Kế hoạch số 35-KH/TU, ngày 28/9/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện Kết luận số 01-KL/TW, ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị khóa XIII về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW về “đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, Kế hoạch số 49- KH/TU, ngày 27/01/2022 của Tỉnh ủy về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và các quy định, kế hoạch của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện các kết luận, hướng dẫn Trung ương về trách nhiệm nêu gương đến cán bộ, đảng viên như Quy định số 4495-QĐ/TU ngày 10/4/2019 của Tỉnh ủy về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; Quy định số 4842-QĐ/TU ngày 30/7/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về trách nhiệm của tập thể cá nhân, người đứng đầu các cấp, các ngành trong quán triệt, tổ chức thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII; Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị; Quy định số 724-QĐ/TU ngày 30/8/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về trách nhiệm và xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu các sở ban, ngành, đoàn thể tỉnh, Bí thư, Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện, thị xã, thành phố; Quy định số 1352-QĐ/TU ngày 18/02/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về trách nhiệm và xử lý trách nhiệm cán bộ, công chức, viên chức...nhằm đem lại hiệu quả cao trong việc đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, từ đó nâng cao chất lượng các tổ chức đảng, xây dựng Đảng bộ ngày càng trong sạch, vững mạnh.

         Song song đó, cần tăng cường công tác quản lý, giáo dục cán bộ, đảng viên nâng cao ý thức của cán bộ, đảng viên trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống. Thường xuyên tổ chức việc kiểm tra chuyên đề việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên nhằm phòng ngừa cán bộ, đảng viên vi phạm.

         Mặt khác, quan tâm chỉ đạo các cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy, chi bộ kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên thuộc phạm vi quản lý, lĩnh vực được phân công phụ trách theo quy định. Trong đó chú ý việc xây dựng kế hoạch kiểm tra việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên theo Quy định 109-QĐ/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng. Quan tâm chỉ đạo việc tự kiểm tra nội bộ, đánh giá của cán bộ, đảng viên trong các buổi sinh hoạt chi bộ định kỳ để kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, khuyết điểm; nêu cao tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng. Làm tốt hơn nữa công tác bồi dưỡng, biểu dương, khen thưởng, nhân rộng gương điển hình tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

         Thứ hai, Đối với Ủy ban kiểm tra. Tích cực, chủ động thực hiện nhiệm vụ tham mưu, giúp cấp ủy các cấp trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Quy định 109-QĐ/TW, Kế hoạch số 35-KH/TU và các quy định của Tỉnh ủy về việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Chú trọng việc xây dựng kế hoạch kiểm tra hằng năm sát với tình hình thực tế. Nắm chắc tình hình để kịp thời phát hiện và tổ chức kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm theo quy định. Nâng cao chất lượng các cuộc kiểm tra, kịp thời phát hiện gương cán bộ, đảng viên tiêu biểu, điển hình trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống để nhân rộng, biểu dương, khen thưởng; kiên quyết xử lý những cán bộ, đảng viên vi phạm đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa nhằm giáo dục, nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống và ngăn ngừa vi phạm đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Đồng thời, tập trung giải quyết đơn, thư tố cáo đảng viên đảm bảo quy trình, thời gian, xem xét xử lý kịp thời những trường hợp vi phạm; đề nghị biểu dương những tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt Quy định 109-QĐ/TW.

         Tóm lại, việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên là việc làm quan trọng, thường xuyên gắn liền với quá trình xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Để thực hiện tốt Quy định số 109-QĐ/TW, mỗi cán bộ, đảng viên mà trước hết cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy, cán bộ chủ chốt cần nghiêm túc tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất, đạo đức, lối sống của bản thân mới có thể lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đạt được mục đích mà Quy định 109-QĐ/TW đã đề ra, trên cơ sở đảm bảo nguyên tắc, nội dung, thẩm quyền, trách nhiệm… đem lại hiệu quả cao trong việc đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng viên, nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của địa phương và xây dựng Đảng bộ ngày càng trong sạch, vững mạnh./.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

         1. Hồ Chí Minh - Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 2011, Tập 5.

         2. Quy định số 109- QĐ/TW ngày 03/01/2018 của Ban Bí thư về công tác kiểm tra của tổ chức đảng đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.

         3. Báo cáo số 341-BC/TU, ngày 28/11/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy sơ kết 05 năm thực hiện Quy định số 109- QĐ/TW ngày 03/01/2018 của Ban Bí thư về công tác kiểm tra của tổ chức đảng đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.

         4. Phạm Tuấn – Minh Đức (2022). Tự tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, http://tapchiqptd.vn/vi/phong-chong-dbhb-tu-dien-bien-tu-chuyen-hoa/tu-tu-duong-ren-luyen-dao-duc-cach-mang-cua-can-bo-dang-vien-gop-phan-bao-ve-nen-tang-tu-t/19277.html, Truy cập ngày 27/6/2023.