Ngô Duy Đoản     
Khoa Xây dựng Đảng

         Thanh niên là lực lượng xung kích cách mạng, có vai trò quan trọng trong tiến trình phát triển đất nước. Truyền thống vẻ vang gần 100 năm qua, đã chứng minh, Thanh niên Việt Nam có những cống hiến to lớn đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam phong trào hoạt động của tổ chức Đoàn Thanh niên có những đóng góp to lớn vào sự nghiệp phát triển Kinh tế - Văn hóa - Xã hội, Quốc phòng và An ninh của đất nước. Tự hào là tổ chức do Đảng và Bác Hồ sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh luôn phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng. Không chỉ anh dũng, hào hùng trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, giải phóng đất nước, bước vào thời kỳ mới, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh luôn kiên định giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, xung kích thực hiện công cuộc đổi mới, góp phần đưa đất nước vững chắc bước vào thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Trước yêu cầu của thời đổi mới ấy, quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu sắc. Sự thay đổi nhanh chóng của tình hình Thanh niên, việc không ngừng nâng cao chất lượng công tác đoàn là một nhiệm vụ quan trọng có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển của tổ chức Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.

          Trong năm 2020 công tác Đoàn Thanh niên tỉnh Trà Vinh đã đạt được những kết quả tích cực, tình hình tư tưởng thanh niên tỉnh Trà Vinh ổn định, tin tưởng vào đường lối, chính sách của Đảng và chấp hành tốt pháp luật của Nhà nước; xung kích tham gia phát triển kinh tế xã hội, xây dựng và bảo vệ an ninh tổ quốc; tích cực tham gia các hoạt động do các tổ chức Đoàn, Hội, Đội phát động, thực hiện các công trình, phần việc ý nghĩa, cụ thể như:

          - Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng: Được đổi mới theo hướng cụ thể, gần gũi về nội dung, đa dạng, phong phú, hấp dẫn về hình thức. Kết quả tổ chức được 3.650 cuộc, có 101.265 lượt đoàn viên và 264.265 lượt thanh niên tham gia. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh: được các cấp bộ đoàn triển khai với nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả trong việc tổ chức học tập, quán triệt Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị. Công tác giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc cho thanh thiếu nhi gắn với kỷ niệm các ngày lễ lớn của địa phương được các cấp bộ đoàn thực hiện hiệu quả trong năm tổ chức được 907 cuộc, thu hút trên 42.712 lượt đoàn, hội viên, thanh niên tham gia; qua đó đã tổ chức thăm, tặng 11.951 phần quà cho gia đình chính sách, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, trị giá trên 3,4 tỷ đồng….

          - Triển khai thực hiện 04 công trình thanh niên cấp tỉnh, 30 công trình thanh niên cấp huyện, 296 công trình, phần việc thanh niên cấp cơ sở, tổng trị giá thực hiện trên 15 tỷ đồng. Phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới” được các cấp bộ đoàn thực hiện hiệu quả với nhiều nội dung như: hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế; tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật; xây dựng mới nhà nhân ái; nâng cấp, sửa chữa, xây mới đường giao thông nông thôn; xây mới cầu giao thông nông thôn; thực hiện công trình thắp sáng đường quê, xây dựng tuyến đường hoa thanh niên…

          - Tổ chức các hoạt động tình nguyện bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu: được các cơ sở đoàn tổ chức thường xuyên với các hoạt động như: Ra quân tuyên truyền và đồng loạt thực hiện 4 “Ngày Chủ nhật xanh”, tham gia vệ sinh đường phố, thu gom rác thải các loại, bóc, xóa các quảng cáo, rao vặt trái phép, trồng và chăm sóc, bảo vệ cây xanh...; thông qua các hoạt động do Đoàn tổ chức từng bước phát huy được tinh thần tự giác nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong thanh thiếu nhi, đồng thời tạo hiệu ứng lan tỏa trong xã hội. Tổ chức trồng mới 153.394 cây xanh hoa các loại trên 11 km các tuyến đường giao thông nông thôn; ra quân vệ sinh cảnh quan môi trường với chiều dài 265 km; Các hoạt động tình nguyện tham gia đảm bảo an sinh xã hội được các cấp bộ đoàn thường xuyên thực hiện. Đặc biệt là việc thành lập các đội hình tình nguyện, vận động nguồn lực cùng các ngành các cấp chung tay phòng, chống dịch bệnh Covid-19 được ĐVTN hưởng ứng và nhân dân đánh giá cao

          - Các phong trào như: Tuổi trẻ sáng tạo; tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc. Các chương trình: Đồng hành với thanh niên trong học tập; Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp; Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần,… được các cấp bộ đoàn thực hiện hiệu quả với nhiều nội dung mang lại nhiều kết quả tích cực.

          Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được đó công tác Đoàn Thanh niên ở Trà Vinh cũng còn một vài hạn chế cần khắc phục:

          - Trong tác tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức trình độ mọi mặt của Thanh niên: nội dung và hình thức tuyên truyền chậm được đổi mới, tổ chức nhiều cuộc tuyên truyền nhưng chất lượng chưa cao; Vẫn còn nhiều Thanh niên thiếu nhận thức, hiểu biết về các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về vai trò, vị trí, quyền và lợi ích hợp pháp của Thanh niên.

          - Công tác giáo dục - đào tạo, dạy nghề, giải quyết việc làm tại địa phương, hỗ trợ vốn cho Thanh niên phát triển kinh tế còn hạn chế đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác tập hợp Thanh niên.

          - Vẫn tồn tại một số chi đoàn hoạt động kém hiệu quả, việc duy trì sinh hoạt chi đoàn chưa thường xuyên, còn thiếu tính chủ động trong triển khai thực hiện các phong trào, các nhiệm vụ của địa phương.

          - Công tác phối hợp giữa Đoàn Thanh niên với chính quyền, các ngành Đoàn thể chưa được quan tâm đúng mức, còn chồng chéo, bị động, tình trạng một nội dung không ai báo cáo hoặc nhiều ngành cùng báo cáo cùng một nội dung vẫn còn tồn tại

          Công tác tham mưu các chủ trương chính sách về Thanh niên còn mang tính chất thời vụ.

          Những hạn chế trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân trong đó có có một số nguyên nhân cụ thể như:

          - Mặt trái của nền kinh tế thị trường, ảnh hưởng tình hình thiên tai, dịch bệnh, giá cả hàng hóa không ổn định, an ninh chính trị-trật tự an toàn xã hội từng lúc từng nơi còn diễn biến khá phức tạp gây ra không ít khó khăn đến công tác Đoàn từ đó ảnh hưởng mạnh mẽ đến tư tưởng, đạo đức lối sống của Đoàn viên Thanh niên, nhu cầu đòi hỏi của Đoàn viên Thanh niên ngày càng cao trong khi đó điều kiện phục vụ cho công tác Đoàn còn nhiều mặt hạn chế. Từ đó ảnh hưởng rất lớn đến công tác Đoàn kết tập hợp Thanh niên vào tổ chức kinh tế, chính trị, xã hội ở địa phương.

          - Dưới sự tác động của toàn cầu hóa, những sản phẩm độc hại phi văn hóa bằng nhiều con đường, nhất là qua internet, các phương tiện truyền thông sẽ tác động trực tiếp liên tục với cường độ cao đến lối sống, nếp sống của thanh niên, tạo sức ép, gây nhiều khó khăn, phức tạp cho việc bảo vệ và phát huy văn hoá dân tộc trong giới trẻ.

          - Sự chuyển dịch về cơ cấu kinh tế, sự phân hoá giàu nghèo ngày càng gia tăng, quá trình phát triển kinh tế thị trường sẽ tạo ra những thách thức đối với thanh niên về trình độ học vấn chuyên môn, nghiệp vụ, tay nghề, bản lĩnh và tác động sâu sắc đến tư tưởng, tình cảm, lối sống của thanh niên. Mặt khác, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế kéo theo sự chuyển dịch lao động trẻ, cơ cấu xã hội, nghề nghiệp của thanh niên. Số thanh niên từ nông thôn ra thành phố, các khu công nghiệp, các trung tâm kinh tế, thanh niên lao động tự do, thanh niên thiếu việc làm, thu nhập không ổn định vẫn ngày càng có chiều hướng gia tăng.

          - Phần lớn cán bộ Đoàn mới tham gia công tác Đoàn, trẻ nên thiếu kinh nghiệm, thiếu kỹ năng, trong việc tổ chức các hoạt động, nhất là trong việc tuyên truyền, vận động, tập hợp Thanh niên. Bên cạnh đó cán bộ Đoàn thường xuyên thay đổi nên kỷ năng truyên truyền còn nhiều hạn chế, chưa có kinh nghiệm nhiều trong hoạt động phong trào. Một bộ phận cán bộ Đoàn còn hạn chế về mặt trình độ văn hóa, trình độ chuyên môn, thiếu nhạy bén, còn trông chờ sự chỉ đạo của cấp trên nên hạn chế trong công tác.

          - Một bộ phận Đoàn viên Thanh niên còn thờ ơ, ít quan tâm đến hoạt động chính trị xã hội, chạy theo lối sống đua đòi thực dụng dễ sa ngã vào các tệ nạn xã hội. Mức thu nhập trong Đoàn viên Thanh niên còn thấp, tính tự lực tự cường và sự tìm tòi học hỏi chưa được thể hiện ở từng cá nhân, một số Đoàn viên Thanh niên chưa phát huy hết khả năng của mình trong mọi hoạt động, còn trông chờ ỷ lại, thiếu tính chủ động, sáng tạo của tuổi trẻ.

          - Điều kiện vật chất, sân chơi cho Thanh niên còn hạn chế nên phần nào ảnh hưởng đến công tác tập hợp Thanh niên.

          Vì vậy để để khắc phục những hạn chế nêu trên và nâng cao cao hiệu quả công tác Đoàn Thanh niên trong thời gian tới cần thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:  

         Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền về công tác xây dựng Đoàn Thanh trong đó thực hiện tốt Nghị quyết số 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”. Trong giai đoạn hiện nay, cần xác định rõ Đoàn kết, tập hợp Thanh niên là yêu cầu của sự nghiệp đổi mới dưới sự lãnh đạo của cả hệ thống chính trị là một tất yếu khách quan của sự phát triển bền vững của xã hội.

          Hai là, Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nâng cao chất lượng và đa dạng hóa hình thức theo hướng hiện đại, hấp dẫn, thu hút lứa tuổi Thanh niên. Tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho ĐVTN, thông qua việc tổ chức cho ĐVTN học tập các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, Nghị quyết Đoàn các cấp, nhất là Nghị quyết Đại hội Đoàn các cấp đẩy mạnh việc tuyên truyền về Hiến pháp, pháp luật của Nhà nước như: Luật Thanh niên, Luật Nghĩa vụ quân sự…giáo dục về truyền thống nhân các ngày lễ lớn, giáo dục ý thức toàn dân, nâng cao cảnh giác cách mạng và trách nhiệm của mỗi Thanh niên về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc cho mỗi Thanh niên hiểu sâu sắc hơn về nghĩa vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, bảo vệ hệ thống chính trị và giữ vững an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội, chương trình 3 mục tiêu dân số - sức khỏe - môi trường, giáo dục đạo đức lối sống, nếp sống văn hóa mới, nâng cao bảo vệ giữ gìn và phát huy bản sắcvăn hóa, dân tộc. Cần ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền như thành lập trang tư vấn pháp luật cho thanh, thiếu niên và học sinh trên trang mạng xã hội facebook; lập nhóm zalo Đoàn Thanh niên thị trấn để thuận tiện trong việc truyền tải thông tin Đoàn đến Đoàn viên cũng như tiết kiệm chi phí hoạt động.

          Ba là, Kiện toàn, củng cố bộ máy cán bộ Đoàn các cấp theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả; đa dạng hóa các hình thức tập hợp, thu hút Đoàn viên theo phương châm “Ở đâu có Thanh niên, ở đó có hoạt động Đoàn”. Quan tâm đúng mức đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trình độ, phẩm chất chính trị, kỹ năng, phương pháp tuyên truyền vận động quần chúng cho đội ngũ cán bộ Đoàn; lựa chọn, cử các cán bộ tham gia các khóa học nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ để đáp ứng với công cuộc đổi mới của đất nước, sự phát triến của tố chức Đoàn và Đoàn viên.

          Bốn là, nâng cao chất lượng chi đoàn, xây dựng và nhân rộng mô hình chi đoàn mạnh. Nâng cao chất lượng hoạt động của Đoàn cơ sở, chi đoàn với phương châm “đảm bảo nguyên tắc - bám sát thực tiễn - sáng tạo, linh hoạt - kiên trì, quyết liệt thực hiện”. Kiên trì các giải pháp xây dựng chi đoàn mạnh; nâng cao chất lượng hoạt động của các chi đoàn theo chủ đề; đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức sinh hoạt, hoạt động chi đoàn, Đoàn cơ sở theo hướng gắn với các hoạt động bảo vệ, hỗ trợ Thanh niên và giải quyết các vấn đề có liên quan đến học nghề, dạy nghề, giải quyết việc làm cho Thanh niên, nhất là Thanh niên vùng nông thôn...

          Bốn là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát. Việc kiểm tra giám sát phải theo Hướng dẫn số 47-HD/TWĐTN-BKT, ngày 01/7/2014 của Ban Bí thư Trung ương Đoàn về thực hiện Quyết định số 217-QĐ/TW ngày 12/12/2013 của Bộ Chính trị về "Quy chế giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội", qua đó kịp thời chấn chỉnh những sai sót, hạn chế của các cấp bộ Đoàn trong tổ chức triển khai, thực hiện những nội dung chỉ đạo, chủ trương của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đoàn thị trấn; cũng như tăng cường tìm kiếm, phát hiện mô hình, giải pháp mới trong công tác Đoàn và các điển hình cán bộ, Đoàn viên tiêu biểu; góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Trà vinh lần thứ X, nhiệm kỳ 2017 - 2022./.